Historia pałacu we wsi Topolno

Topolno to obecnie niewielka wieś w pow. świeckim w woj. kujawsko-pomorskim, licząca kilkaset mieszkańców. O dawnym znaczeniu Topolna świadczy piękny barokowy kościół i historia pałacu położonego nieopodal. Topolno należało do rodów magnackich, które zauroczone  pięknem doliny dolnej Wisły wybrali sobie to właśnie miejsce na rezydencję.  Ze względu na żywy tu kult maryjny i obecność paulinów, Topolno nazywane było Częstochową Północy.

Pałac we wsi Topolno

Dawniej przez Topolno przebiegał szlak handlowy. Była tu też osada, która strzegła przeprawy przez Wisłę. Pierwsze wzmianki o wsi granicznej Topolno pochodzą z 1239 r. Za czasów Świętopełka II, księcia pomorskiego wieś wchodziła w skład kasztelanii świeckiej. W XVI i XVII w. wieś należała do Konarskich, w XVIII w. do Czapskich a w XIX w. do Jeżewskich.

Dalie wokół stawu pałacowego w Topolnie

Możliwość kupna zdjęcia via bestelle.net Kliknij Tu

W XVII w. kasztelan gdański Stanisław Konarski wystawił w Topolnie modrzewiowy dwór, w którym znajdowała się biblioteka z rzadkimi zbiorami, archiwa rodzin Czapskich, Konarskich i Jeżewskich, rzeźby, galeria obrazów Bacciarellego, okazy starej broni i monet a także zbiory saskiej porcelany i włoskich fajansów. Również w XVII w. sprowadzono tu Paulinów, którzy mieli strzec cudownego obrazu MB, objawionego w 1583 r. Konarscy wybudowali dla nich specjalne zabudowania klasztorne.

Barokowy kościół w Topolnie

Więcej o kościele pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Topolnie i pięknej legendzie z nim związanej Kliknij Tu

Ostatnim XIX-wiecznym właścicielem majątku był przybyły z Litwy Włodzimierz Kubicki - Piotluch. Za jego rządów, w 1890 r. pałac spalił się wraz ze zbiorami. Na jego miejscu ok. 1891 r. dziedzic wybudował obecny budynek, lecz nie zdążył już w nim zamieszkać. W 1896 r. sprzedał wieś Komisji Kolonizacyjnej, która rozparcelowała grunta i sprowadziła tu osadników niemieckich.

Grota Maryjna w ogrodzie przy pałacu w Topolnie

Resztówkę wraz z pałacem w 1920 r. kupiła Maria Karłowska, założycielka Zgromadzenia Sióstr Pasterek od Opatrzności Bożej. Prowadziła tu podobną działalność, jak w innych swoich tego typu placówkach. Siostry opiekowały się dziewczętami upadłymi, które odbywały resocjalizację poprzez pracę w gospodarstwie i naukę.

Medalion na fasadzie pałacu w Topolnie.

Bł. Maria Karłowska

W Topolnie na przestrzeni wieków przebywał szereg znanych postaci: król Szwecji Karol XII, Napoleon, Hitler, król Polski Stanisław Leszczyński. W 1635 r. otrzymało ono prawa miejskie.

4 września 1939r. przeprawę przez Wisłę w okolicach Topolna  wizytował Adolf Hitler. Hitler przesunął wizytację ze względu na potwierdzone informacje o próbie zamachu na niego. W okresie II wojny światowej w budynku pałacu mieścił się sztab wojsk niemieckich, zaś na piętrze ulokowano obóz dla jeńców wojennych.

Po 2. wojnie pałac oddany został siostrom pasterkom, które prowadzą tu Placówkę Opiekuńczo - Wychowawcza dla dziewcząt im. Błogosławionej Marii Karłowskiej.

Widok na prawy brzeg Wisły

Pałac w Topolnie otoczony był kiedyś pięknym parkiem o pow. ok. 5 ha. Niewiele jednak z niego zostało. Dziś to głównie nieużytki.

Za: Tablice informacyjne we wsi Topolno.

English Summary

The last owner of Topolno built this palace at the end of the 19th century. However, he died before the construction was completed. The construction was completed by the next owner - Bl. Maria Karłowska, founder of the Congregation of the Pastoral Sisters. Pastoral Sisters run here a Girls Halfway House to this day.

/woga/

Fot. Elisabeth Fazel.

Stary Młyn we wsi Gruczno

Tym razem zahaczyliśmy o malowniczą i pięknie utrzymaną wioskę o nazwie Gruczno, która leży w powiecie świeckim w woj. kujawsko-pomorskim.

Stary młyn we wsi Gruczno. Zdjęcie w większej rozdzielczości na portalu 500px.com Tutaj

Stary młyn we wsi Gruczno

Wielokrotnie piszemy, że warto zboczyć z głównych tras i zapuścić się w wiejskie drogi. W zasadzie co wieś lub miasteczko, to znajdujemy coś ciekawego. Niejednokrotnie bardziej ciekawego od znanych obiektów pokazywanych w folderach. Przede wszystkim można porozmawiać z ciekawymi ludźmi, którzy historię danego miejsca mają w małym palcu. Jest więc nadzieja, że historia "Polski powiatowej" nie zaginie.

Wieś Gruczno

Gruczno było kiedyś dużą wsią - jedną z największych na Pomorzu. Jej udokumentowane początki sięgają VII wieku. Niestety zniszczenia i wymordowanie ludności w czasie Potopu Szwedzkiego spowodowały, że Gruczno nie osiągnęło już dawnej świetności.

Stary Młyn w Grucznie

Budynek o ścianach z pruskiego muru, stary młyn w Grucznie zbudowany został w 1888 r. przez Niemca, Hermana Pauly’ego. Położony jest u podnóża wysoczyzny, której część nazywana jest Górą św. Jana, a po kociewsku Święta Jona. To właśnie na jej szczycie od VII do początków XIII w. istniały osada i gród co udowodniły wykopaliska.

Dolina Dolnej Wisły w okolicach Gruczna

Młyn do 1949 r. napędzała woda z pobliskiej strugi, później urządzenia napędzane były elektrycznie. Młyn działał aż do 1998 r. Wewnątrz zachowały się oryginalne urządzenia produkcyjne.  Na początku XXI wieku  obiekt został wykupiony przez Towarzystwo Przyjaciół Dolnej Wisły, którego jest obecnie siedzibą. To uratowało go zapewne od stania się kolejną ruiną.

Neogotycki kościół św. Jana Chrzciciela w Grucznie, koniec  XVIII wieku

Jak zwykle mieliśmy szczęście ponieważ przed młynem spotkaliśmy  pana dr Jarosława Pająkowskiego, dyrektora Zespołu Parków Krajobrazowych Chełmińskiego i Nadwiślańskiego oraz założyciela Towarzystwa Przyjaciół Dolnej Wisły.  Dr Pająkowski jest także jednym z pomysłodawców Festiwalu Smaku w Grucznie podczas, którego promowane są produkty lokalne, tradycyjne i ekologiczne.  Niestety, Festiwal Smaku w tym roku się nie odbędzie z wiadomych przyczyn. W zamian organizowane są do końca października spotkania edukacyjne dotyczące  pszczelarstwa.

English Summary

Historic mill constructed in 1888 in Gruczno village. The mill ceased operations in 1998 and  now is the seat of the Society of Friends of the Lower Vistula River Valley, north-central Poland.

W pobliżu Gruczna warto zobaczyć:

Barokowy kościół w Topolnie

Chata mennonicka w Chrystkowie

/woga/

Fot. Elżbieta Fazel.

Orthodox Ikonenausstellung in der Pfarrkirche Inzing

The exhibition of Orthodox Icons, parish church in Inzing, Tyrol, Austria. Oktober 2013* (*uwagi na końcu).

Our Lady of Vladimir. Copy.

To purchase this photo at a high resolution via Redbubble.com Click here

The Theotokos of Vladimir, also known as Our Lady of Vladimir. The Vladimir Madonna - is a medieval Byzantine icon /and of 16 c./ of the Virgin and Child that has been in Russia since soon after it was painted. It is one of the most venerated Orthodox icons and a fine and early example of the iconography of the Eleusa type.

Saint Catherine of Alexandria Icon, Saint Catherine's Monastery, Mount Sinai. Copy.

To purchase this photo at a high resolution via Redbubble.com Click here

Petersinai Icon. a 6th-century encaustic icon from Saint Catherine's Monastery, Mount Sinai. Copy.

To purchase this photo at a high resolution via Redbubble.com Click here

Christ Pantocrator Icon. Copy.

The oldest known icon of Christ Pantocrator, 550 AD, encaustic on panel (Saint Catherine's Monastery, Mount Sinai,Egypt). The two different facial expressions on either side may emphasize Christ's two natures as fully God and fully human.

Fot. Elisabeth Fazel.

* Tekst pochodzi z 2013 roku z naszej strony www.tyrol-guide.com, która była jedną z najczęściej wyświetlanych stron nie tylko w Tyrolu. Stanowiła jakby gazetę tyrolską i opis historii tego pięknego miejsca. Niestety, strona zniknęła bezpowrotnie z wyszukiwarek.

Sanktuarium Maryjne w Skulsku

Wieś Skulsk w Wielkopolsce wymieniona po raz pierwszy została w dokumentach z 1240 roku. W XIV wieku Skulsk otrzymał prawa miejskie, które stracił po powstaniu styczniowym.
Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny i św. Józefa w Skulsku

Murowany kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny i św. Józefa wzniesiony został na początku XIX w., na miejscu istniejącej tu wcześniej gotyckiej świątyni (spłonęła 1785 r.).
W ogrodzie Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Skulsku

W XV w. w głównym ołtarzu kościoła w Skulsku umieszczono drewnianą figurę Matki Bożej Bolesnej, która wkrótce zasłynęła łaskami. Skulska Pieta pochodzi z 1420 r. Figurkę ukoronował 3 czerwca 1997 roku w Gnieźnie papież Jan Paweł II.

Skulska Pieta, ze strony idziemy.pl

Za: sanktuaria.maps24.eu, Wikipedia.

Fot. Elżbieta Fazel.

Romański Kościół Najświętszej Maryi Panny w Inowrocławiu

Dzieje kościoła p.w. Imienia Najświętszej Maryi Panny w Inowrocławiu odzwierciedlają  trudną i często tragiczną historię kujawskiej ziemi i historię polskiej państwowości.
Kościół Najświętszej Maryi Panny w Inowrocławiu

Fundatorem kościoła p.w. Imienia Najświętszej Maryi Panny w Inowrocławiu był prawdopodobnie książę Leszek Bolesławowic, który panował w latach 1173-1186. 1231-1239). Jego budowę kontynuowali kolejni władcy Inowrocławia. Kościół oddano do kultu we wrześniu 1233 roku i stał się parafialną świątynią miasta aż po lata 30. XIV wieku.
Kościół Najświętszej Maryi Panny w Inowrocławiu

Następne lata ba nawet stulecia, to w historii kościoła Najświętszej Maryi Panny pasmo klęsk i nieszczęść. 
W 1239 roku  został spalony w czasie najazdu księcia pomorskiego Świętopełka na Inowrocław. Dnia 2 września 1431 roku pod Inowrocław dotarło wojsko krzyżackie pod wodzą Josta Strupperga, które w dwa dni później zdobyło miasto i spaliło kościoły. Najbardziej ucierpiał kościół p.w. Imienia Najświętszej Maryi Panny. Zniszczenia były tak wielkie, że bogata dotąd parafia popadła w wielkie kłopoty finansowe. Kościół z wolna podupadał, a czary goryczy dolał XVII wiek i wojny ze Szwedami.
Kościół Najświętszej Maryi Panny w Inowrocławiu - fronton z ceglanymi wieżami

Kościół powoli stawał się ruiną. Po wojnie północnej w latach 1700-21, żaden z kościołów w Inowrocławiu nie nadawał się już do użycia. Próba remontu świątyni także zakończyła się niepowodzeniem. w 1779 roku zawaliła się ściana  zamykająca prezbiterium, pociągając za sobą sklepienie. Ocalała w gruzach stojąca w głównym ołtarzu gotycka rzeźba Madonny. Ostatecznym ciosem był pożar świątyni w nocy z 3 na 4 grudnia 1834 roku. Świątynia spłonęła doszczętnie i odtąd wypalone mury kościoła zaczęto nazywać Ruiną. Nazwa miała także odzwierciedlać stan państwa polskiego, a w zasadzie jego brak.
Gotycka rzeźba Madonny w inowrocławskiej "Ruinie". Więcej o Uśmiechniętej Madonnie z Inowrocławia Tutaj

Kolejne prace restauracyjne rozpoczęto w 1900 roku, a już w 1901 r. zaczęto wyposażać wnętrze świątyni. Kościół konsekrował 25 sierpnia 1929 roku jego odnowiciel, Antoni Laubitz, wówczas biskup sufragan gnieźnieński.
W czasie okupacji niemieckiej okupant zamienił kościół na magazyny. Po powojennej odbudowie,  dekretem z dnia 25 kwietnia 1980 roku kardynał prymas Wyszyński,  z dniem 3 maja 1980 roku, po blisko 400 latach, ponownie erygował parafię Imienia Najświętszej Maryi Panny w Inowrocławiu, a wcześniej w 1966 roku ustanowił kościół  świątynią rektorską. Na mocy decyzji Stolicy Apostolskiej z 10 kwietnia 2008 r. kościół podniesiono do rangi bazyliki mniejszej.

Kościół p.w. Imienia Najświętszej Maryi Panny w Inowrocławiu słynie płaskorzeźbionymi i rytymi ciosami tkwiącymi w zewnętrznych ścianach świątyni. Już na początku XIX w. uważano je za zabytki cenne, unikalne w Polsce, warte ocalenia dla potomnych.
Kościół Najświętszej Maryi Panny w Inowrocławiu - tajemnicze artefakty na ścianie świątyni

Próbowano wyjaśnić ich symboliczne znaczenie. Hipotez było kilka, m.in.: że kościół był wcześniej świątynią pogańską, że zbudowano go z gruzów pogańskiej świątyni, wstawiając w jego mury kamienie z wyobrażeniami pogańskich bóstw, albo najnowsze, że płaskorzeźbione maski mają związek z cywilizacją celtycką, z uprawianym przez ten lud kultem "ściętych głów". Niestety, żadna z nich nie została potwierdzona przez naukowców. Wiadomo tylko, że technika wmurowania w ścianę świątyni płaskorzeźbionych ciosów jednoznacznie wskazuje, że umieszczono je w trakcie budowy kościoła. Za: odznaka.kuj-pom.bydgoszcz.pttk.pl

Opr. wog

Fot. Elżbieta Fazel.

Polecana literatura: Sikorski Cz., Kościół p.w. Imienia Najświętszej Maryi Panny w Inowrocławiu, Inowrocław, 1991.

Uśmiechnięta Madonna z Inowrocławia

Uśmiechnięta Madonna (także: Uśmiechnięta Madonna na lwie) z lat 1370–1380 – gotycka, drewniana rzeźba Madonny z Dzieciątkiem Jezus znajdująca się w kościele Imienia Najświętszej Maryi Panny w Inowrocławiu. Więcej o kościele Tutaj

Jej autorem był zapewne Mistrz Madonny ze Skarbimierza. Rzeźba należy do tzw. Madonn na lwie: stopa Maryi jest uniesiona w geście deptania lwiego łba, symbolu grzechu. Przedstawienia takie popularne były w rejonie Salzburga i rozpowszechniono je na Śląsku i w Wielkopolsce. Madonna jest z tyłu wydrążona, co może świadczyć, że była przeznaczona do oglądania wyłącznie od frontu.
Kościół Najświętszej Maryi Panny w Inowrocławiu (Ruina)

W 1816 władze pruskie, w ramach walki z Kościołem katolickim, zamknęły kościół, który spłonął z 3 na 4 grudnia 1834. Uratowana została rzeźba Madonny, co uznano za wydarzenie cudowne. W 2006 parafianie ofiarowali w Watykanie kopię rzeźby papieżowi Benedyktowi XVI. Podczas tej pielgrzymki autokar uległ wypadkowi, a kopia Madonny wypadła. Nikt nie zginął, co uznano za wydarzenie cudowne. Za: Wikipedia.
Fot. Elżbieta Fazel.

Bawarskie miasteczko Hipoltstein

Po drodze z Ingolstadt do Norymbergii wystarczy zjechać  z autostrady A-9 w prawo i po paru kilometrach znajdziemy się w uroczym małym miasteczku Hipoltstein. Hipoltstein administracyjnie  przynależy do rejencji środkowa Frankonia w Bawarii, Niemcy i leży w pobliżu jeziora Rothsee.
Ratusz w Hipoltstein

Miasteczko liczy sobie ok. 14 tys. mieszkańców i posiada piękną historyczną zabudowę. Początki zamku (i miasta) Hipoltstein X wieku. W XIII i XIV w. zamek był siedzibą Herren von Stein.
Ruiny wczesnośredniowiecznego zamku Hipoltstein

Dawna rezydencja Johann Friedrich w Hipoltstein

Historyczne mury miejskie w Hipoltstein

Historyczna zabudowa w Hipoltstein

Germany Wiki

Hilpoltstein ist eine Stadt im mittelfränkischen Landkreis Roth und liegt etwa 30 Kilometer südlich von Nürnberg unweit des Rothsees. Als eigentliche Begründer des „oppidum in Lapide“ um 1280 gelten Heinrich von Stein und sein Sohn Hilpolt I. aus dem Geschlecht der Herren von Stein.
Dla każdego drzwi otwarte w kościele Mariä Geburt, Jahrsdorf (Hipoltstein), 1729r.

English Wiki

Hilpoltstein is a town in the district of Roth in Bavaria, Germany. It is situated 10 km southeast of Roth bei Nürnberg and 30 km south of Nuremberg, close to the lake 'Rothsee.

Church of Saint John the Baptist in Hipoltstein

Fot. Elisabeth Fazel, 2018-19.